Eén foto, twee verhalen

Nieuws is complex. En media kunnen daarbij een heel vertekenend beeld geven. Het NRC van 19 november jl. publiceert een interessant artikel over hoe dezelfde beelden ineens een totaal andere betekenis krijgen. Met als voorbeeld de recente Sinterklaasintocht in Gouda. We weten het allemaal; 90 demonstranten werden door de ME opgepakt. En dat lieten kranten als Trouw, het AD, De Telegraaf maar al te graag zien. Maar dan wel op hun eigen manier…

Voorbeeld 1: Bedrukte kinderen
Een foto van twee bedrukt kijkende kinderen te midden van ME’ers. De krantenkoppen luidden onder meer: ‘Diep Triest’, ‘Verziekt feest’ en ‘Hoe houden we het gezellig?’ Arme kinderen, denk je meteen. En ja, het beeld past precies in het plaatje dat ons geschetst werd. Echter, de moeder van de twee kinderen die onbedoeld symbool werden van de discussie rondom Zwarte Piet, heeft een totaal andere beleving dan de kranten ons doen geloven. De reden dat haar kinderen zo bedrukt keken? Niet de demonstratie, volgens de moeder. Maar het feit dat ze al twee uur in de regen hadden staan wachten en dat de kinderen best onder de indruk waren van de politie. Vijf minuten laten waren de kinderen het al weer vergeten en dronken ze lekkere warme chocolademelk.

Voorbeeld 2: Demonstrant
Onder andere met een foto van een demonstrant ogenschijnlijk in heftige discussie met een voorstander van Zwarte Piet. Dat laat Trouw ons zien. Diezelfde man zien we ook in het AD terug. Echter, hier lachend met een als Zwarte Piet verkleed kindje op zijn arm. De kop hierbij luidde: ‘Ook dat was Gouda vandaag’. Huh?!

Hieruit blijkt maar weer dat nieuws complex is. En dat het vaak moeilijk is samen te vatten in één beeld. Media zoeken dan naar symbolen om de gebeurtenissen toch zo goed mogelijk samen te vatten. En daarbij gaan de nuances vaak verloren. De fotograaf maakt een beeld, de redactie plaatst het in een bepaalde context. En zo krijgt de foto een betekenis of in dit geval, één foto, twee verhalen.